Những thành tựu trong công tác đối ngoại, hội nhập quốc tế của Bình Dương từ năm 2018 đến nay
Thời gian qua, Bình Dương đã gặt hái được nhiều thành tựu tốt đẹp trên lĩnh vực đối ngoại với việc tổ chức thành công hàng loạt sự kiện với quy mô quốc tế. Qua đó hỗ trợ tích cực công cuộc phát triển kinh tế – xã hội của tỉnh. Tỉnh đã vinh dự được đón tiếp nhiều đoàn đại biểu quốc tế cấp cao, các đoàn ngoại giao, các tập đoàn kinh tế lớn, các đoàn doanh nghiệp nước ngoài đến thăm và làm việc tại địa phương. Trong bối cảnh toàn cầu hóa và hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng hiện nay, Bình Dương đã và đang nỗ lực tăng cường hợp tác song phương và đa phương nhằm đẩy mạnh phát triển kinh tế – xã hội ngày một bền vững hơn.
Từ năm 2018, Bình Dương là địa phương đầu tiên của Việt Nam chính thức được vinh danh là một trong 21 thành phố, khu vực có chiến lược phát triển thành phố thông minh tiêu biểu của thế giới năm 2019. Với môi trường đầu tư thông thoáng và hấp dẫn cùng sự lãnh đạo, chú trọng triển khai các hoạt động đối ngoại trọng tâm, tỉnh Bình Dương thời gian qua tiếp tục giữ vững vị thế năng động trong hội nhập, thu hút nhiều nguồn lực đầu tư để phát triển.
Dấu ấn đối ngoại nổi bật của tỉnh Bình Dương có thể kể đến là đã đăng cai tổ chức thành công 2 sự kiện đối ngoại quan trọng mang tầm quốc tế đó là Hội nghị Hiệp hội đô thị khoa học thế giới WTA – Bình Dương và Diễn đàn Hợp tác Kinh tế châu Á Horasis. Đây là những cơ hội thuận lợi cho tỉnh Bình Dương được trao đổi, chia sẻ và học tập kinh nghiệm cũng như giới thiệu về tiềm năng, cơ hội thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài. Hơn 350 lãnh đạo cấp cao của các tập đoàn kinh tế, các công ty đa quốc gia và các doanh nghiệp lớn đến từ 60 quốc gia và vùng lãnh thổ trên thế giới đã tới Bình Dương trong dịp này.
Theo lãnh đạo Ủy Ban nhân dân tỉnh, đây là sự kiện đặc biệt trong đời sống kinh tế – chính trị – xã hội của Bình Dương, hứa hẹn mang đến cho Bình Dương những cơ hội thiết thực để cùng trao đổi, chia sẻ những góc nhìn đa chiều, những kinh nghiệm về quan điểm kinh doanh mới và các mô hình phát triển tiên tiến phù hợp với xu thế hiện nay, góp phần giải quyết hiệu quả nhiều vấn đề và hệ lụy, những hạn chế phát sinh trong quá trình công nghiệp hóa – đô thị hóa hiện nay. Đặc biệt, qua đó, tỉnh Bình Dương hy vọng sẽ tìm ra những giải pháp quan trọng nhằm phân bổ lại nguồn lực phát triển của tỉnh theo hướng hiệu quả hơn, vận dụng phù hợp vào thực tiễn tình hình của tỉnh trong thời gian tới, góp phần bảo đảm cho nền kinh tế của tỉnh phát triển ngày càng năng động, dễ thích ứng và sẵn sàng cho hội nhập, hiện thực hóa mục tiêu phát triển tỉnh Bình Dương trở thành đô thị thông minh.
Với môi trường đầu tư thông thoáng và hấp dẫn cùng sự lãnh đạo, chú trọng triển khai các hoạt động đối ngoại trọng tâm, tỉnh Bình Dương thời gian qua tiếp tục giữ vững vị thế năng động trong hội nhập, thu hút nhiều nguồn lực đầu tư để phát triển. Kết thúc năm 2024, Bình Dương đón tin vui khi kết quả thu hút đầu tư nước ngoài (FDI) vượt kế hoạch năm, đạt hơn 2,2 tỷ đô la Mỹ. Bình Dương tiếp tục đón thêm niềm vui khi có nhiều doanh nghiệp FDI tại tỉnh có kế hoạch rót thêm vốn đầu tư, mở rộng sản xuất, kinh doanh. Mới đây, Bình Dương đã ký kết biên bản hợp tác và đầu tư với Tập đoàn Deawoo E&C (Hàn Quốc). Ông Jung Wonju, Chủ tịch Tập đoàn Daewoo E&C, cho biết tập đoàn mong muốn hợp tác với Tổng Công ty Becamex IDC, tham gia đầu tư vào lĩnh vực phát triển đô thị tại Bình Dương trong thời gian tới. Tập đoàn sẽ thực hiện nghiên cứu và khảo sát thị trường để hợp tác đầu tư vào lĩnh vực bất động sản, đô thị, hạ tầng và giao thông trên địa bàn tỉnh Bình Dương.
Bình Dương thu hút đa dạng các ngành nghề, trong đó có chế biến, chế tạo, dịch vụ, đặc biệt là tỉnh thu hút các doanh nghiệp có vốn lớn đồng thời bền vững, ít ô nhiễm môi trường. Cụ thể trong lĩnh vực chế biến chế tạo, Bình Dương thu hút tổng vốn FDI là 2 tỷ USD thì lĩnh vực này đã chiếm 1,5 tỷ USD. Trong lĩnh vực phát triển dịch vụ có dự án logistic 135 triệu USD, dự án phát triển đô thị 48 triệu USD. Ngoài ra là dự án ứng dụng công nghệ thông tin trên nền tảng wifi điện toán đám mây thì cũng thu hút dự án khá lớn là 171 triệu USD. Như vậy có thể thấy tỉnh Bình Dương thu hút đa dạng ngành nghề trong đó chú trọng các dự án có vốn cao và công nghệ hiện đại.
Những thành quả này cũng một phần nhờ tỉnh Bình Dương đẩy mạnh các hoạt động đối ngoại, nhất là ngoại giao kinh tế, tạo điều kiện thuận lợi để xúc tiến thương mại, thu hút đầu tư. Hàng năm, tỉnh đã tổ chức đón tiếp nhiều đoàn khách cấp cao, các đoàn ngoại giao, các công ty đa quốc gia và các đoàn doanh nghiệp lớn của nước ngoài đến thăm và làm việc tại tỉnh. Lãnh đạo tỉnh, cùng các sở ngành, địa phương, doanh nghiệp trong tỉnh cũng đã tổ chức nhiều Hội nghị về xúc tiến thương mại và hợp tác đầu tư tại các thị trường tiềm năng như Nhật Bản, Hàn Quốc, Singapore, Italia, Bỉ, Hà Lan, Hoa Kỳ, Canada…
Ủy Ban nhân dân tỉnh cùng tổng lãnh sự quán các nước tại thành phố Hồ Chí Minh tổ chức nhiều buổi đối thoại giữa các cấp lãnh đạo tỉnh với Hiệp hội doanh nghiệp nước ngoài và đại diện các doanh nghiệp nước ngoài đang hoạt động trên địa bàn tỉnh. Thông qua các hội nghị, hội thảo xúc tiến thương mại đầu tư và các cuộc gặp gỡ với các đoàn ngoại giao, các Hiệp hội và nhà đầu tư, Bình Dương đã giới thiệu, quảng bá về tiềm năng phát triển kinh tế thương mại của địa phương, đồng thời tìm kiếm cơ hội thúc đẩy hợp tác với các đối tác trong ứng dụng công nghệ kỹ thuật hiện đại để phát triển nền kinh tế công nghiệp và phát triển đô thị của tỉnh. Tiếp tục mở rộng đối ngoại phục vụ cho phát triển kinh tế cũng là một trong các yêu cầu đặt ra trong định hướng phát triển của tỉnh Bình Dương trong giai đoạn mới. Hình ảnh một Bình Dương năng động đã và đang thu hút các nhà đầu tư nước ngoài, giúp Bình Dương trở thành một tỉnh công nghiệp trọng điểm tại Việt Nam. Tại buổi trao đổi về kế hoạch mở rộng đầu tư tại Bình Dương, ông Wong Man Li, Chủ tịch Tập đoàn Manwah (Hồng Kông, Trung Quốc), bày tỏ ấn tượng với tốc độ tăng trưởng kinh tế của Bình Dương, khẳng định Bình Dương là địa phương có môi trường đầu tư hấp dẫn. Ông cho biết tập đoàn sẽ tiếp tục đầu tư thêm 50 triệu đô la Mỹ để xây dựng nhà máy, mở rộng quy mô sản xuất tại tỉnh.
Năm 2022, các tổ chức quốc tế tín nhiệm chọn Bình Dương đăng cai sự kiện vinh danh Top 7 cộng đồng có chiến lược phát triển thông minh tiêu biểu trên thế giới và sự kiện Diễn đàn Hợp tác kinh tế Ấn Độ – Horasis 2022. Thông qua đó, Bình Dương có thêm cơ hội quảng bá môi trường đầu tư kinh doanh, quảng bá hình ảnh, con người, tiềm năng, thế mạnh của mình; đồng thời tìm kiếm cơ hội thúc đẩy hợp tác với các đối tác trong ứng dụng công nghệ kỹ thuật hiện đại để tiếp tục đẩy nhanh quá trình công nghiệp hóa, đô thị hóa của tỉnh. Những năm qua, dòng vốn FDI đã trở thành động lực giúp Bình Dương trở thành một tỉnh công nghiệp phát triển hiện đại, năng động. Đáng chú ý, vốn FDI đổ vào lĩnh vực thương mại – dịch vụ ngày càng tăng khi Bình Dương đang có nhiều đột phá mạnh mẽ về cơ sở hạ tầng. Nhất là sự hợp tác giữa tỉnh Bình Dương với các tập đoàn lớn, có thương hiệu toàn cầu như Warburg Pincus, Sembcorp, Tokyu, CapitaLand Development, Aeon… Các dự án của những tập đoàn này đang và sẽ tiếp tục đóng góp vào sự phát triển đô thị Bình Dương.
Bình Dương hiện là thành viên chính thức, là đối tác đáng tin cậy của 3 tổ chức quốc tế: Diễn đàn Hợp tác kinh tế châu Á (Horasis), Hiệp hội Trung tâm Thương mại thế giới (WTCA), Diễn đàn Cộng đồng thông minh thế giới (ICF). Liên tục 4 năm qua, Bình Dương đã được ICF vinh danh là một trong 21 vùng có chiến lược phát triển thành phố thông minh tiêu biểu của thế giới (SMART 21); là một trong 7 cộng đồng có chiến lược phát triển thông minh tiêu biểu trên thế giới (TOP 7) trong 2 năm liên tiếp 2021 và 2022.
Trong công tác ngoại giao kinh tế, Bình Dương luôn lấy người dân, doanh nghiệp làm trung tâm phục vụ, tìm giải pháp để thu hút đầu tư trong và ngoài nước, thúc đẩy xuất khẩu và đầu tư phát triển kinh tế. Trong các buổi đón tiếp đoàn ngoại giao, doanh nghiệp, nhà đầu tư nước ngoài, lãnh đạo tỉnh luôn tỏ rõ tinh thần trọng thị. Nhờ quảng bá tốt hình ảnh, thương hiệu, Bình Dương đã trở thành địa điểm đầu tư an toàn, lý tưởng cho các nhà đầu tư. Bên cạnh đó, tỉnh còn chú trọng ngoại giao văn hóa; qua đó lan tỏa các giá trị văn hóa, di sản, vẻ đẹp đất và người Bình Dương đến bạn bè quốc tế. Các chương trình giao lưu văn hóa, văn nghệ, thể thao đã góp phần củng cố và tăng cường mối quan hệ hợp tác giữa Bình Dương với các nước; đồng thời cũng là dịp để nhân dân trong tỉnh có điều kiện hiểu biết thêm về văn hóa, nghệ thuật của các nước trong khu vực và trên thế giới.
Với chiến lược phát triển cụ thể, những năm qua Bình Dương đã tập trung xây dựng, tiếp thị và xúc tiến thương hiệu, chia sẻ tham vọng và thành công của mình với khắp thế giới, mở ra nhiều kết nối hợp tác quốc tế, từ đó có thể học hỏi kinh nghiệm, trao đổi nhân lực, chuyển giao công nghệ, thu hút đầu tư. Bình Dương đã và đang đẩy mạnh hội nhập quốc tế sâu rộng, hợp tác quốc tế song phương và đa phương với 65 quốc gia và vùng lãnh thổ, cùng 13 tỉnh thành phố trên thế giới. Năm 2023, phát huy vai trò, xây dựng kế hoạch và thực hiện công tác đối ngoại toàn diện, hiện đại, vững mạnh, các hoạt động đối ngoại diễn ra sôi động, liên tục và là điểm sáng nổi bật trong thành tựu phát triển kinh tế – xã hội chung của tỉnh. Cũng trong năm 2023, tỉnh Bình Dương đã tổ chức thành công chương trình “Gặp gỡ Nhật Bản 2023” nhằm thiết thực chào mừng kỷ niệm 50 năm Ngày thiết lập quan hệ ngoại giao giữa Việt Nam và Nhật Bản (21/9/1973 – 21/9/2023). Đây là dịp để tỉnh Bình Dương và các địa phương, đối tác Nhật Bản cùng đánh giá kết quả hợp tác trong thời gian qua, phương hướng hợp tác trong thời gian tới. Đồng thời, đẩy mạnh các hoạt động ngoại giao kinh tế, thu hút nguồn vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài cũng như thực hiện thúc đẩy việc quảng bá rộng rãi hình ảnh tỉnh Bình Dương, góp phần tăng cường mối quan hệ giữa tỉnh Bình Dương với các địa phương, đối tác Nhật Bản, qua đó thúc đẩy mối quan hệ đối tác chiến lược sâu rộng giữa Việt Nam và Nhật Bản.
Đến nay, Nhật Bản là nhà đầu tư lớn thứ hai tại tỉnh Bình Dương với 350 dự án, tổng số vốn đầu tư là 5,9 tỷ USD. Nhiều công ty, tập đoàn lớn, xuyên quốc gia của Nhật Bản đều có dự án đầu tư tại Bình Dương. Những dự án này đã và đang góp phần thúc đẩy mạnh mẽ sự phát triển kinh tế – xã hội của tỉnh Bình Dương. Thời gian tới, số vốn của Nhật Bản đầu tư vào Bình Dương sẽ tiếp tục tăng cao khi một loạt dự án được cấp phép.
Song song với hoạt động đầu tư, tỉnh Bình Dương đã có 9 năm thiết lập quan hệ hợp tác hữu nghị với tỉnh Yamaguchi của Nhật Bản. Đây là những tiền đề quan trọng để Bình Dương cùng các đối tác Nhật Bản tiếp tục phát triển các chương trình hợp tác kinh tế, đầu tư, giáo dục, khoa học công nghệ, y tế, giao lưu văn hóa thể thao và phát triển thành phố thông minh trong thời gian tới. Quan hệ hữu nghị hợp tác giữa Bình Dương và Yamaguchi vẫn tiếp tục không ngừng được vun đắp, phát triển, trở thành hình mẫu trong hợp tác địa phương giữa Việt Nam – Nhật Bản. Trên cơ sở tiềm năng, thế mạnh vượt trội và nền tảng hợp tác vững chắc sẵn có với Nhật Bản, Bình Dương sẽ tiếp tục là điểm đến lý tưởng của các nhà đầu Nhật Bản trong nhiều năm tới.
Cũng trong năm 2023, tỉnh cử 46 đoàn với 149 lượt đi xúc tiến đầu tư, khảo sát, học tập kinh nghiệm ở nước ngoài và dự một số hội nghị, diễn đàn quốc tế, khu vực. Tỉnh đã tiếp 65 đoàn với 669 lượt khách đến thăm, chào xã giao và làm việc. Tỉnh đã tổ chức đối thoại với chi hội, doanh nghiệp 4 thị trường nước ngoài, gồm: Anh, Hàn Quốc, Trung Quốc, Nhật Bản và xúc tiến đầu tư, thương mại với các đối tác Singapore, Ấn Độ, Trung Quốc. Tỉnh đã ký kết ý định thư giữa tỉnh Bình Dương với tỉnh Santa Fe (Argentina); ký kết bản ghi nhớ thiết lập quan hệ hợp tác hữu nghị giữa tỉnh Bình Dương với tỉnh Artemisa (Cuba) và bang Nebraska (Hoa Kỳ).
Theo Sở Kế hoạch và Đầu tư, trong năm 2024, tình hình thế giới tiếp tục có những diễn biến bất thường, ảnh hưởng tiêu cực đến sự phát triển kinh tế cả nước nói chung, tỉnh Bình Dương nói riêng. Tuy vậy, Bình Dương vẫn thu hút FDI vượt kế hoạch đề ra. Hiện Bình Dương là địa phương đứng thứ 2 trong cả nước về thu hút vốn FDI, sau Thành phố Hồ Chí Minh. Kết quả này đã cho thấy những cố gắng, nỗ lực không ngừng nghỉ cùng những cách làm mới, quyết liệt của tỉnh trong lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành thực hiện mục tiêu phát triển kinh tế, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, được cộng đồng doanh nghiệp, các nhà đầu tư ghi nhận, đánh giá cao.
Thời gian gần đây, lãnh đạo tỉnh tích cực, chủ động đến các quốc gia như Đức, Đan Mạch, Mỹ, Australia, Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc… để xúc tiến đầu tư; đồng thời tranh thủ cơ hội để thúc đẩy hợp tác giữa tỉnh Bình Dương và các địa phương, doanh nghiệp các nước. Tại các cuộc xúc tiến đầu tư, lãnh đạo tỉnh luôn nhấn mạnh Bình Dương định hướng trở thành khu vực đổi mới sáng tạo và khoa học với các dự án phát triển mới để xây dựng chính quyền số, kinh tế số, xã hội số, xây dựng hệ sinh thái mới để thúc đẩy phát triển theo xu hướng cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4. Cùng với đó, ngoài việc thu hút vốn đầu tư, Bình Dương luôn cam kết tạo ra một môi trường kinh doanh minh bạch và thân thiện với nhà đầu tư. Điều này không chỉ tạo điều kiện thuận lợi cho các dự án được triển khai nhanh chóng mà còn bảo đảm tính bền vững và hiệu quả lâu dài.
Hiện Bình Dương đang phối hợp với Ngân hàng Thế giới (WB) để xây dựng các khu công nghiệp theo mô hình khu công nghiệp sinh thái, với việc áp dụng năng lượng xanh, năng lượng mặt trời, tuần hoàn nước, quản lý vận hành theo Trung tâm Điều hành thông minh. Theo Quy hoạch tỉnh Bình Dương thời kỳ 2021 – 2030, tầm nhìn đến năm 2050, việc phát triển các khu công nghiệp thế hệ mới là tiền đề quan trọng để Bình Dương thu hút đầu tư vào các ngành công nghệ cao. Bình Dương đã quy hoạch gần 20.000 ha đất công nghiệp để hình thành vành đai công nghiệp thế hệ mới dọc theo đường Vành đai 3, Vành đai 4 Thành phố Hồ Chí Minh, Cao tốc Thành phố Hồ Chí Minh – Thủ Dầu Một – Chơn Thành, đường Hồ Chí Minh đoạn qua tỉnh Bình Dương... sẽ tạo ra động lực và không gian phát triển mới cho Bình Dương, thu hút mạnh đầu tư vào tỉnh trong thời gian tới.
Qua những hoạt động đối ngoại, vị thế và uy tín của Bình Dương tiếp tục được nâng cao tại nhiều diễn đàn quốc tế quan trọng. Thông qua đó, Bình Dương có thêm cơ hội quảng bá môi trường đầu tư kinh doanh, quảng bá hình ảnh, con người, tiềm năng, thế mạnh; đồng thời tìm kiếm cơ hội thúc đẩy hợp tác với các đối tác trong ứng dụng công nghệ kỹ thuật hiện đại để tiếp tục đẩy nhanh quá trình công nghiệp hóa, đô thị hóa.
Định hướng đến năm 2030, Bình Dương tiếp tục vận dụng mô hình ba nhà (doanh nghiệp – viện/trường – chính quyền), đồng thời tập trung vào chuyển đổi số, đô thị thông minh, triển khai hệ sinh thái đổi mới sáng tạo, chú trọng phát triển nguồn nhân lực, đầu tư cho giáo dục, an sinh xã hội. Bình Dương đã và đang thực hiện các chương trình phát triển chiến lược, với mục tiêu xây dựng thành phố thông minh, phát triển bền vững, trở thành nơi đáng sống, phục vụ người dân, phục vụ lợi ích cộng đồng. Trong một thế giới kết nối, Bình Dương đang đẩy mạnh hội nhập quốc tế sâu rộng, mở ra nhiều kết nối hợp tác quốc tế, tích cực xây dựng, quảng bá và khẳng định thương hiệu Bình Dương trên bản đồ khu vực và thế giới.
Tài liệu tham khảo:
1. Đảng bộ tỉnh Bình Dương (2020), Văn kiện Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Bình Dương lần thứ XI nhiệm kỳ 2020 – 2025.
2. Đảng Cộng sản Việt Nam (2021), Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, tập I, II, Nxb Chính trị quốc gia – Sự thật, Hà Nội.
3. Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh (2021), Giáo trình trung cấp lý luận chính trị: Đường lối, chính sách của Đảng, Nhà nước Việt Nam, Nxb Lý luận chính trị, Hà Nội.
4. Ủy Ban nhân dân tỉnh Bình Dương (2024), Báo cáo tình hình kinh tế – xã hội, quốc phòng – an ninh năm 2024, phương hướng nhiệm vụ năm 2025.
Th.S Nguyễn Văn Hân - Giảng viên chính Khoa Lý luận cơ sở, Trường Chính trị tỉnh Bình Dương