Dự báo nhu cầu nhà ở xã hội cho công nhân trong các khu công nghiệp ở tỉnh Bình Dương hiện nay

Nhà ở là nhu cầu thiết yếu trong quá trình sinh sống và làm việc của người dân nói chung, công nhân khu công nghiệp (CNKCN) nói riêng. Bảo đảm tốt vấn đề này sẽ giúp người lao động ổn định sức khỏe, tái sản xuất sức lao động, góp phần tạo nguồn lực lao động có chất lượng cho xã hội. Việc cải thiện chỗ ở cho người lao động, nhất là công nhân làm việc trong các khu công nghiệp, khu chế xuất cần được sự quan tâm đúng mức của nhà nước, chủ doanh nghiệp và toàn xã hội, và nhà ở xã hội (NOXH) là chính sách lớn phù hợp và đáp ứng yêu cầu của người lao động, trong đó có CNKCN.

       Bình Dương đứng thứ 2 cả nước về số lượng khu công nghiệp với 29 khu công nghiệp đã đi vào hoạt động Cùng với sự phát triển của các khu công nghiệp, tất yếu dẫn đến sự gia tăng số lượng công nhân và nhu cầu về nhà ở xã hội vì thế cũng tăng lên dự kiến tăng trưởng kinh tế - xã hội tỉnh Bình Dương trong giai đoạn 2021-2030 được dự báo tiếp tục tăng trưởng ổn định, dẫn đến tiếp diễn xu hướng đô thị hóa và phát triển kinh tế đô thị, xu hướng tăng dân số cơ học dự báo vẫn tiếp diễn. Theo dự báo đến năm 2030 tốc độ đô thị hóa có khả năng đạt khoảng 90%.

Bảng 1:  5 tỉnh, thành có số khu công nghiệp nhiều nhất cả nước.[1]

Trên cơ sở đánh giá đúng tình hình phát triển kinh tế, xã hội của tỉnh, Tỉnh ủy Bình Dương đã ban hành chương trình số 113-CTr/TU về định hướng “về phát triển kinh tế - xã hội và đảm bảo quốc phòng, an ninh vùng Đông Nam Bộ đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045” trên địa bàn tỉnh Bình Dương. Qua đó xác định Bình Dương là địa phương có vai trò, ví trí chiến lược đặc biệt quan trọng về chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội, quốc phòng an ninh và đối ngoại; phải trở thành động lực quan trọng, góp phần cùng các địa phương trong vùng Đông Nam Bộ trở thành khu vực phát triển năng động, là trung tâm kinh tế, tài chính, thương mại, dịch vụ, giáo dục và đào tạo, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, khoa học – công nghệ, đổi mới sáng tạo.

Để theo kịp tốt độ tăng trưởng kinh tế gắn liền với giải quyết các vấn đề xã hội, cụ thể là NOXH cho CNKCN, HĐND tỉnh Bình Dương đã ban hành Nghị quyết số 42/NQ-HĐND ngày 12/12/2022 thông qua Chương trình phát triển nhà tỉnh Bình Dương giai đoạn 2021-2030; trên cơ sở đó UBND tỉnh Bình Dương đã ban hành Quyết định số 3893 “Về việc phê duyệt Chương trình phát triển nhà ở tỉnh Bình Dương giai đoạn 2021-2030” ngày 30/12/2022. Trong đó đặt ra mục tiêu phấn đấu đến năm 2030, diện tích nhà ở bình duân đầu người phấn đấu đạt khoảng 42,0m2 sàn/ người; trong đó tại khu vực đô thị đạt 43,0 m2 sàn/người và tại khu vực nông thôn đạt 33,0m2 sàn/người, phấn đấu đạt chỉ tiêu diện tích nhà ở tối thiểu đạt 10m2 sàn/người.

Đặc biệt để đánh giá khách quan và có cách giải quyết hiệu quả về nhu cầu nhà ở xã hội nói chung, nhà ở của công nhân trong các khu công nghiệp nói riêng tại Bình Dương trong thời gian tới. Ủy ban nhân dân tỉnh đã giao Sở Xây dựng tỉnh Bình Dương xây dựng ““Đề án phát triển nhà ở xã hội, nhà ở công nhân công nhân giai đoạn 2021-2025, định hướng đến năm 2030”.

Theo kết quả khảo sát được ghi nhận trong Quyết định số 3893 “Về việc phê duyệt Chương trình phát triển nhà ở tỉnh Bình Dương giai đoạn 2021-2030” tính hết năm 2022, trên địa bàn toàn tỉnh có 489.107 CNKCN, trong đó công nhân đã có chỗ ở là 220.849 còn 268.258 người chưa có chỗ ở, hoặc thuê trọ.

Trong giai đoạn 2022-2025 số lượng công nhân tiếp tục tuyển dụng mới  do phát triển các khu công nghiệp khoảng 72.173 người lao động làm việc, trong đó số người người có nhu cầu về nhà ở là 57.737 người

Trong giai đoạn 2025-230 số lượng công nhân tiếp tục tuyển dụng mới do phát triển các khu công nghiệp khoảng 82.276 người lao động làm việc, trong đó số người có nhu cầu về nhà ở là 65.820 người. Thuận An và Bến Cát tiếp tục là nơi có số lượng CNKCN tăng nhiều nhất toàn tỉnh. Theo dự kiến từ “Đề án phát triển nhà ở xã hội, nhà ở công nhân giai đoạn 2021-2025, định hướng đến năm 2030” đầu tư phát triển nhà ở xã hội từ nay đến năm 2030 cả giai đoạn 2021-2030 dự kiến đầu tư khoảng 161.641 căn nhà ở xã hội (156.468 căn chung cư và 5.173 nhà liên kế, trong đó số căn cho thuê khoảng 32.328 căn). Tổng diện tích đất khoảng 636ha, diện tích sàn xây dựng ước đạt 9.516.701 m². Đáp ứng cho khoảng 617.631 dân số với tổng mức đầu tư khoảng 88.703 tỷ đồng. Trong đó:

+ Giai đoạn 2021-2025: Dự kiến sẽ bố trí khoảng 166 ha diện tích đất đầu tư hoàn thành khoảng 42.737 căn nhà ở xã hội, với diện tích sàn xây dựng đạt 2.686.431m², đáp ứng cho khoảng 160.433 dân số với tổng mức đầu tư khoảng 24.000 tỷ đồng.

+ Giai đoạn 2026-2030: Dự kiến sẽ bố trí khoảng 470 ha diện tích đất, đầu tư hoàn thành khoảng 118.904 căn nhà ở xã hội, với diện tích sàn xây dựng đạt 6.830.270 m², đáp ứng cho khoảng 457.148 dân số với tổng mức đầu tư khoảng 64.702 tỷ đồng.

Như vậy, có thế thấy rằng từ vị trí, vai trò và trách nhiệm của mình, Tỉnh ủy, Ủy ban nhân dân tỉnh và cơ quan chuyên trách (Sở xây dựng) đã đặt biệt quan tâm tới vấn đề dự báo, đánh giá nhu cầu về nhà ở xã hội cho công nhân trong các khu công nghiệp, đưa ra tầm nhìn và cách giải quyết vừa có tính chiến lược vừa phù hợp với thực tế để quan tâm, chăm lo thiết thực tới đời sống của người dân đặc biệt là công nhân trong các khu công nghiệp.

Bình Dương được xem là điểm sáng của cả nước về phát triển NOXH trong đó có đối tượng thụ hưởng là CNKCN, việc sở hữu nhà ở từ hỗ trợ của nhà nước đến người thu nhập thấp đã giúp người lao động ổn định chỗ ở, có môi trường sống tốt hơn, có điều kiện để đảm bảo sức khỏe thậm chí là tính mạng, từ đó yên tâm lao động sản xuất và gắn bó lâu dài với mãnh đất hơn 300 năm lịch sử.

ThS. Nguyễn Thị Mai - Trường Chính trị tỉnh Bình Dương